SONONDAKİKA Piyasalarda kararsızlık: Borsanın rotası ne olacak?

Satış baskısı devam eden Borsa İstanbul’da dalgalı seyirle düşüş eğilimi hâkim. BIST100 Endeksi tekrar Temmuz/2024 seviyesinin altına çekildi. Haziran-ağustos döneminde yaşanan çıkışın devamı gelmeyince eylül ayının ilk günlerinden itibaren tekrar düşüş trendine girdi. Uzun süren teknik düzeltme süreciyle adeta sabır testine döndü. Faiz hep borsanın en önemli rakiplerinden biri olmuştur. Kuru ve talebi baskılayarak enflasyon ile mücadele politikası gereği faizler yükselince borsada düşüş eğilimi öne çıkmıştı. Son aylarda faiz düşüşüne karşılık borsa bir parça nefes alıp kendine gelecek oldu. Bu defa da siyasetin gölgesinde kaldı. Siyasi belirsizlik kalkarsa tekrar ekonomik gündemin fiyatlanmaya başlamasıyla daha iyi piyasa görmemiz mümkün hale gelebilir. Bunun için de yarınki CHP Kurultay davası oldukça önemli görülüyor. Kararın nasıl çıkacağını bilemiyoruz. Bu aşamada temkinli bir bekleyiş var. Dış piyasaların olumlu seyrini de dikkate aldığımızda belirsizlik kalktığı taktirde borsa bu duruma uyum sağlayabilir.

GÜVENLİ LİMANLARA İLGİ ARTIYOR

Dalgalı ve kaygan piyasa koşullarında yatırım kararı vermek kolay değil. Bu aşamada güvenli limanlara ilgi daha fazla. Ancak güvenli limanlar olarak görülen altında çıkış trendi devam etmesine rağmen artık primli bir yatırım aracı olduğu konusunda genel bir görüş birliği var. Bu tespit altında çıkışın sonlanacağı anlamına gelmemeli. Yılbaşından bu yana gram/TL altın yüzde 62, ons altın yüzde 39 kazanç sağladı. Döviz kurları yükseliş eğiliminde ancak sepet olarak aldığımızda yüzde 24 getiriyle enflasyonun hafif üzerinde. BIST100 Endeksi ise yüzde 5’in biraz üzerinde primli. Ocak-ağustos enflasyonu (TÜFE) yüzde 21.5 olarak açıklandı. Konutta TCMB verilerine göre temmuz ayı itibariyla bir yıllık getiri (konut fiyat endeksi) yüzde 32.8. Yüksek faiz yine yatırımcısına kazandıran yatırım araçları arasında yer aldı. Ancak TCMB faiz indirim sürecinin devam etmesi ve yükselen stopaj ile bu yöndeki getiriler tırpalanmış durumda. Faizde önümüzdeki dönemde aynı kazancı bulmak zorlaşacak. Bu tabloya bakınca en düşük getiri borsada. En primsiz de diyebiliriz. Riskli varlıklar baskı altında kalırken güvenli limanlara demirleyenler tasarruflarını koruyup üzerine kazanç da sağladılar.

Borsa yatırımcıları siyasi belirsizliğin kalkmasını dört gözle bekliyor. Siyasette yaşanan bir yumuşamanın sert alımlarla karşılanması bu sebepten. Yatırımcılar en primsiz yatırım aracında olası bir yükseliş yaşanırsa fırsatı kaçırmak istemiyorlar. Siyasi gelişmelerin etkisindeki Borsa İstanbul’da temkinli görünüm sürüyor.

YABANCILARDAN SATIŞ GELDİ

TCMB tarafından açıklanan yabancı işlemleri ve parasal istatistikler daha yakından takip edilmeye başlandı. CHP İl Başkanlığı’na kayyum atandığı 5 Eylül ile biten haftada; yabancı yatırımcılar 523 milyon dolarlık hisse senedi, 785 milyon dolarlık tahvil bono satışı yaptılar. TCMB brüt rezervleri 1.75 milyar dolarlık artışla 180 milyar dolara yükseldi. Bu artışta altın fiyatlarındaki yükselişin payı önemli. Altın rezervleri artarken döviz rezervleri geriledi. Yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı ise 5.4 milyar dolarlık yükseliş ile 198 milyar dolar oldu. Siyasette yaşanan gerginlik döviz mevduatına ilgiyi artırmış görülüyor. Siyasetin gündemde aldığı geçen hafta ve 15 Eylül CHP Kurultay kararının verileceği önümüzdeki hafta parasal istatistikler yine izlenmeye devam edilecek. Dış bakışı gösteren Türkiye’nin 5 yıllık CDS primi 270 seviyesinin üzerine çıksa da daha sonra tekrar 260’lı seviyelere geri çekilme yaşandı.

FED’DEN FAİZ İNDİRİMİ BEKLENİYOR

DIŞ piyasalarda iyimserlik sürüyor. Ana gündem 17 Eylül’deki Fed toplantısı. Geçen hafta ABD enflasyon verileri (TÜFE) aylık yüzde 0.4, yıllık yüzde 2.9 olarak açıklanırken aylıkta beklentilerin biraz üzerinde geldi (beklenti %0.3). Çekirdek enflasyon (TÜFE) beklentilere paralel gerçekleşti. ABD haftalık işsizlik başvurularındaki yükseliş istihdamdaki zayıf görünümün devamı şeklinde algılandı ve Fed faiz indirim beklentilerini güçlendirdi. Son tahlilde Fed’den 17 Eylül toplantısında 50 baz puanlık bir indirim veya bu yıl için üç kez faiz indirim olasılığı fiyatlanmaya dahil olmaya başladı. Bu görünüm piyasalardaki olumlu havanın kaynağı olurken ABD borsalarında yeni zirveleri de beraberinde getirdi. Jeopolitik gelişmelere piyasa duyarlılığı azalırken ABD gümrük tarifeleri konusundaki gerginlik zayıfladı. Buna karşılık Fed faiz indirim süreci fiyatlanıyor. Avrupa Merkez Bankası ise geçen haftaki toplantısında beklendiği üzere faiz değişimine gitmedi ve yüzde 2.15’de faizi sabit bıraktı. Euro Bölgesi’nde enflasyon hedefine ulaşılınca faiz indirim süreci tamamlanmıştı.

ALTIN VE GÜMÜŞ YÜKSELİYOR

Son gelişmelerin piyasa parametrelerine yansımaları ise; Dolarda zayıflama, ABD tahvil faiz oranlarında düşüş, altın ve gümüş fiyatlarında yükseliş, Euro’da değerlenme, petrol fiyatlarında ise gevşeme şeklinde seyrediyor. Fed faiz indirim beklentileri güçlenince altın ve gümüş fiyatlarında çıkış hareketi devam etti. Altına gelen kâr satış denemeleri zayıf kaldı ve derinlik kazanmadı. Fakat gümüş geçen hafta altından pozitif ayrışma göstererek daha güçlü bir görünüm sergiledi. Bu görünümde uzun dönem gümüşün altına göre daha primsiz olmasının payı var. Petrol fiyatlarında ise arz fazlası, zayıf talep fiyatlaması devam ediyor. Geçen pazar günü yapılan OPEC+ Grubu toplantısında alınan üretim artışı miktarı bir öncekinin ve beklentilerin altında kalınca tepki çıkışı görülmüştü. Ancak çıkış denemesi güç kazanamadı. ABD 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4.06, Euro/dolar paritesi 1.1736, dolar endeksi 97.61, altının ons fiyatı 3.648 dolar, gümüş 42.29 dolar, brent petrol 66.60 seviyelerinde seyrediyor.

BORSADA TEPKİ ÇIKIŞI GÜÇ KAZANAMADI

BORSADA tepki çıkış denemeleri tekrar çıkış kanalını yakalamaya yetmedi ve satışlara maruz kaldı. Düşüş eğilimi devam ediyor. İlk destekler 10.200 ve 10.000 seviyelerinde görülüyor. Sonraki destekler 9.800-9.700 seviyelerinde. Olası tepki alımlarının ilk dirençleri ise 10.735 ve 10.900 seviyelerinde bulunuyor. Tepki çıkışının devamı için 10.900 seviyesinin geçilmesi önemli olacak. Endekste dalgalı seyrin devamıyla birlikte sert düşüşe bağlı tepki alımları görülebilir. Ancak güç kazanması olasılığı zayıf. 

MERKEZ’DEN FAİZDE GÜVERCİN ADIM

GEÇEN haftanın gündemleri arasında TCMB faiz kararı önemli yer tuttu. Siyaset ve beklentilerin biraz üzerinde gelen enflasyon sonrası faiz indirim beklentileri 300 baz puandan 200’e kadar gerilemişti. TCMB 250 baz puanlık indirim ile politika faizini yüzde 40.5 olarak belirledi. Beklenene göre daha iyi bir orandı. Piyasaların ilk tepkisi olumlu olsa da sonrasında borsada sert satışlar görüldü. Siyasi gelişmeler nedeniyle satışları tek başına TCMB toplantı sonuçlarına bağlamak mümkün değil elbette. Ancak, faiz indirimi güvercin bir tavır olarak yorumlanırken, TCMB toplantı metni şahin bulundu. Metinden faiz indirimine dezenflasyonist sürecin kaynaklık ettiği anlaşılıyor. Ancak gıda ve hizmet kalemlerinin yukarı yönlü baskısından söz edilmekle birlikte enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışları ile küresel gelişmelerin risk unsuru olduğu
vurgusu var.

Ayrıca “enflasyon görünümünün ara hedeflerden belirgin bir biçimde ayrışması durumunda, para politikası duruşu sıkılaştırılacaktır” deniliyor. Diğer dikkat çeken nokta ise önceki metinlerde yer alan “TL’nin reel değerlenmesi” ifadesinin son metinde olmayışıydı. Bu durum ihracatçıların TL’nin değerli kalması nedeniyle yaşadıkları sıkıntının kabul edilmesi ve kurlar üzerindeki baskının azalması olasılığına yoruldu. Enflasyon üzerinde kur geçişkenliğinin önemi de bilinen bir durum. Faiz indirimiyle metnin içeriği arasında bir denge kurulduğu izlenimi veren TCMB toplantısı sonrası piyasaların rahatlama için aradığı zemini bulduğunu söylemek zor.